Dispute over territorial sovereignty, sovereignty rights, jurisdiction over lands and seas has been increasingly complex and tense. The sea dispute settlement by peaceful means under the 1982 UNCLOS has become the most comprehensive method of the current sea dispute settlement mechanisms. The paper presents the theoretical basis for identifying crucial forms of sea dispute and cases of maritime dispute between countries in different regions in the world. Therefore, the article clarifies sea dispute settlement mechanisms under UNCLOS and makes necessary suggestions for Vietnam in the context of dispute in the East Sea with hidden threats.Tranh chấp chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán trên một số vùng biển đảo của thế giới và khu vực đang có chiều hướng gia tăng căng thẳng, xuất phát từ quan điểm bất đồng về chủ quyền biển đảo. Giải quyết tranh chấp trên biển bằng biện pháp hòa bình theo Công ước Luật Biển năm 1982 (UNCLOS) đã trở thành phương thức đầy đủ và toàn diện nhất trong số các cơ chế giải quyết tranh chấp quốc tế về biển hiện nay. Bài viết nêu ra các dạng cơ bản của tranh chấp trên biển và trình bày khái quát một số vụ việc tranh chấp trên biển giữa các quốc gia ở các khu vực khác nhau trên thế giới. Qua đó, làm sáng tỏ cơ chế giải quyết tranh chấp trên biển theo UNCLOS, và rút ra các gợi mở cần thiết cho Việt Nam trong bối cảnh tranh chấp trên Biển Đông diễn biến ngày càng phức tạp và tiềm ẩn nhiều nguy cơ khó lường.