Dựa vào những tư liệu khảo cổ học thời tiền sử, bài viết trình bày về ba loại di sản văn hóa có giá trị nổi bật ở tỉnh Lạng Sơn. Đó là những di tích chứa hóa thạch con người cổ xưa, văn hóa Bắc Sơn và văn hóa Mai Pha. Những di sản văn hóa này đều có giá trị rất to lớn, có ý nghĩa khoa học mang tầm quốc tế, như di tích người vượn Homo erectus ở Thẩm Khuyên, Thẩm Hai, hay di tích người Homo sapiens ở Kéo Lèng. Những di tích đó minh chứng cho Việt Nam là một khu vực tiến hóa của loài người. Nhiều di tích khảo cổ học khác có giá trị mang tầm quốc gia, hay khu vực Đông Nam Á, như: văn hóa Bắc Sơn, văn hóa Mai Pha là những minh chứng cho quá trình hình thành và phát triển cuộc Cách mạng Đá mới đã diễn trên đất nước ta. Chính các di sản văn hóa này đã góp phần làm sáng tỏ sự hình thành, phát triển văn hóa đậm đà bản sắc của Lạng Sơn nói riêng và Việt Nam nói chung.