Việc chuyển đổi hợp tác xã (HTX) kiểu cũ sang HTX kiếu mới là nhu cầu cần thiết trong phát triển kinh tế thị trường ở nước ta. Để đáp ứng đòi hỏi này, Luật HTX đã được ban hành vào các năm 1996, 2003 và 2012, qua thời gian các quy định của pháp luật ngày càng thể hiện rõ hơn bản chất sở hữu chung theo phân của các thành viên HTX, thay vì sở hữu tập thể như trước đây
đồng thời xác định rõ mục đích của HTX là kinh doanh thu lợi nhuận và tương trợ giữa các thành viên thông qua các hợp đồng sử dụng dịch vụ giữa HTX với thành viên, thay vì tương trợ theo kiểu an sinh xã hội. Sự ra đời của các văn bản luật nói trên đã làm thay đổi nhận thức của xã hội về HTX, khẳng định vai trò không thể thiếu của HTX trong kinh tế thị trường và tạo ra nhiều sự lựa chọn về loại hình kinh doanh cho các chủ thể.