Saunhững biến động chính trị, đổ vỡ ở Liên Xô và các nước xã hội chủ nghĩa Đông Âu cuối thập niên 80 đầu thập niên năm 90 thế kỷ XX, một chiếndịch xuyên tạc, bôi nhọ, công kích, phêphán chủ nghĩa xã hội, chủ nghĩa Mác - Lênin dấy lên từ nhiều phía. Các thế lực đế quốc phương Tây và các phần tử cơ hội chính trị, phản động hí hửng tuyên bố “chủ nghĩa xã hội đẻ non, chết yểu”, “chủ nghĩa xã hội đã cáo chung”, “chủ nghía Mác - Lênin đã chết” hoặc cho rằng, hiện nay không cần nhắc lại định nghĩa thời đại vì chủ nghĩa xã hội trên thế giới còn rất xa vời. Học giả Mỹ gốc Nhật Fukuyama cho rằng, Liên Xô sụp đổ có nghĩa là “lịch sử đã kết thúc” với sự tồn tại vĩnh hằng của chủ nghĩa tư bản1. Họ công khai ý đồ thiết lập một “trật tự thế giới mới - thế giới tư bản chủ nghĩa” do Mỹ đứng đầu, bởi theo họ, không còn thời đại quá độ từ chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa xã hội.