Ở Việt Nam, vai trò của Đảng và Nhà nước trong việc chủ động định hướng, kiến tạo và dẫn dắt nền kinh tế là một trong những luận điểm cơ bản. Ngay sau khi chấp nhận mô hình kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, vai trò của Nhà nước đương nhiên cũng cần thay đổi. Cũng như mọi quốc gia, sự thay đổi này không chỉ bị quy định bởi các logic khách quan của thị trường mà còn chịu ảnh hưởng của bối cảnh lịch sử cụ thể cả về chính trị, văn hóa và xã hội. Một trong các yếu tổ lịch sử đó chính là các biến đổi về nhận thức cũng như về các thể chế kinh tế - chính trị trong suốt thời kỳ đổi mới, Bài viết phân tích vai trò của Đảng và Nhà nước trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và xây dựng một Nhà nước kiến tạo, phát triển ở Việt Nam.