Có khá nhiều nghiên cứu về Thủ Dầu Một, nơi xuất phát địa danh và là thủ phủ một tỉnh lớn thời Pháp thuộc, được chia ra nhiều tỉnh nhỏ về sau như Bình Dương, Bình Phước. Các nghiên cứu chủ yếu quan tâm đến quá trình hình thành và phát triển chung của Thành phố Thủ Dầu Một và tỉnh Bình Dương. Tuy nhiên chưa nhiều những kiến giải về một vùng đất được thành lập rất sớm và trở thành một trong những vùng đất quan trọng ở Nam Kỳ, xuất phát từ một vị trí khá nhỏ là một Thủ sở đạo đến ngày nay là một Thành phố Thủ Dầu Một rộng lớn và ngày càng hiện đại. Tác giả mong muốn khảo sát nguồn tư liệu cổ hiện có để trình bày sự thay đổi một khu vực ở buổi ban đầu lập đất, từ một thủ sở đạo cho đến một đồn thu thuế tại đây trong những năm giữa thế kỷ XIX.