Độc lập, tự chủ và hội nhập quốc tế có mối quan hệ tương tác biện chứng với nhau. Trong điều kiện ngày nay, một cách tất yếu, độc lập, tự chủ của quốc gia, dân tộc không thể biệt lập đứng ngoài hội nhập quốc tế
đồng thời hội nhập quốc tế cũng không thể không tính đến độc lập, tự chủ. Nhận thức và xử lý mối quan hệ này là bài toán của môi quốc gia, dân tộc. Bài viết tập trung làm rõ quá trình phát triển nhận thức của Đảng và Nhà nước ta về mối quan hệ giữa độc lập, tự chủ và chủ động, tích cực hội nhập quốc tế qua gần 35 năm đổi mới.