Viện cớ triều đình nhà Nguyễn cấm đạo Thiên Chúa, giết hại nhiều giáo sĩ, giáo dân, trong đó có một giáo sĩ người Tây Ban Nha, Pháp đã liên minh với Tây Ban Nha gấp rút chuẩn bị lực lượng, vũ khí tấn công xâm lược Việt Nam với sứ mệnh “khai hóa”, “cứu đạo”, mở ra cuộc chiến tranh Mậu Ngọ. Đà Nẵng là địa phương đầu tiên trong cả nước thực hiện sứ mệnh bảo vệ tổ quốc bằng những cuộc chiến oai hùng ở thành Điện Hải. Trong hơn 18 tháng (từ 1/9/1858 đến 23/3/1860), liên quân Pháp – Tây Ban Nha đã liên tục mở các đợt tấn công để bình định và làm chủ Đà Nẵng. Thế nhưng, với lòng dũng cảm, mưu trí, cách đánh sáng tạo, quân dân Đà Nẵng đã tích cực chiến đấu và làm thất bại kế hoạch đánh nhanh thắng nhanh, buộc liên quân Pháp – Tây Ban Nha phải rút khỏi Đà Nẵng. Bài viết này sẽ làm rõ cơ sở Pháp và Tây Ban Nha liên minh quân sự trong mục tiêu xâm lược Việt Nam, sự chiến đấu anh dũng của nhân dân Việt Nam nói chung, Đà Nẵng nói riêng đã làm cho liên minh quân sự Pháp – Tây Ban Nha thất bại.