Vùng núi Bà Đen nay thuộc tỉnh Tây Ninh sớm đã có con người đến sinh sống. Tuy nhiên, thời kỳ cổ trung đại phần lớn đất đai của Tây Ninh vẫn còn hoang hóa. Ghi chép trong Đại Nam nhất thống chí phần nào cho chúng ta cảm nhận về điều này “Gò đồi trùng điệp, rừng rú liền dáng, cây cối cao lớn chọc trời, rậm rạp hàng vài trăm dặm”. Chính thực tế đó mà người Khmer đặt cho vùng đất này cái tên Romdum Ray (Chuồng Voi). Từ thế kỷ XVII, nơi đây trở thành địa bàn quy tụ nhiều nhóm cư dân tới khai hoang, lập nghiệp. Người Việt đến cộng cư với một bộ phận người bản địa khai phá vùng đất Tây Ninh (chủ yếu là các vùng đất ở phía Nam tương ứng với Trảng Bàng, Gò Dầu ngày nay). Viết về vùng đất Tây Ninh, tác giả Huỳnh Minh khẳng định “Từ Phiên trấn dinh, người Việt tập trung ở đây đã rất đông đảo rồi đi dần lên hướng bắc qua vùng Hóc Môn, Củ Chi ngày nay đến vùng Trảng Bàng lên Gò Dầu Hạ đến tận vùng chân núi Bà Đen”. Đất Tây Ninh thời điểm này gồm đạo Quang Hóa và Quang Phong được tích hợp vào huyện Phúc Long trực thuộc dinh Phiên Trấn của Đàng Trong.