Hiện nay, cạnh tranh chiến lược Mỹ - Trung Quốc tiếp tục diễn ra quyết liệt trên mọi lĩnh vực, mở rộng ra quy mô toàn cầu, trong đó khu vực châu Á - Thái Bình Dương là địa bàn cạnh tranh chính, Đông Nam Á là tâm điểm. Với tư cách là tổ chức duy nhất bao trùm khu vực Đông Nam Ả, Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) đối mặt với tình thế khó khăn trước cuộc cạnh tranh giữa hai cường quốc. Trong bối cảnh đó, thách thức và kỳ vọng đặt ra đối với ASEAN đều gia tăng.