Lý thuyết sức mạnh mềm của J. Nye được sử dụng rộng rãi khi nghiên cứu về chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ trong thế kỷ XXI. Theo J.Nye thì giáo dục đại học là một nhân tố của sức mạnh mềm. Kể từ sau khi bình thường hóa quan hệ, quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ đã đạt được nhiều thành tựu trong đó có lĩnh vực hợp tác giáo dục đại học. Tuy nhiên, sự trỗi dậy của Trung Quốc đã và đang tác động đến trên nhiều lĩnh vực trong hợp tác giữa Việt Nam và Hoa Kỳ. Đến nay, vẫn chưa có nhiều bài viết để cập đến tác động của nhân tố Trung Quốc trong hợp tác giáo dục đại học Việt Nam - Hoa Kỳ. Việt Nam với Trung Quốc vốn là hai quốc gia có mối quan hệ truyền thống lâu năm, nhưng trước sự trỗi dậy của Trung Quốc trong những thập niên gần đáy, môi quan hệ Việt Nam - Trung Quốc không còn tốt đẹp như trước. Đây cùng là nguyên nhân góp phần thúc đẩy quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ xích lại gần nhau. Vì thế, Trung Quốc đã trở thành nhân tố tác động đến quan hệ Việt Nam và Hoa Kỳ trên các lĩnh vực, đặc biệt là lĩnh vực giáo dục đại học. Bài viết phân tích sự ảnh hưởng của sức mạnh mềm của Trung Quốc đến hợp tác giáo dục đại học Việt Nam - Hoa Kỳ trong giai đoạn 2009 - 2016.