Bài viết tổng hợp các lý thuyết liên quan đến tác động của hiệp định thương mại tự do (FTA) đến thương mại thông qua các chỉ số, như lợi thế so sánh (RCA), định hướng khu vực (RO), cường độ thương mại (TII) để đánh giá mức độ trao đổi thương mại giữa các quốc gia và giới thiệu mô hình trọng lực dựa trên cách tiếp cận hậu nghiệm nhằm giải thích các nhân tố tác động chuyển hướng thương mại và tạo lập thương mại. Từ đó, xem xét vai trò của việc sử dụng phương pháp này trong việc đánh giá tác động của FTA tới thương mại của Việt Nam.