Thơ đi sứ triều Nguyễn đánh dấu giai đoạn phát triển hoàn thiện, đồng thời cũng là giai đoạn cuối cùng trong diễn trình gần 10 thế kỷ của thơ đi sứ Việt Nam. Đây là giai đoạn lịch sử nước nhà trải qua nhiều biến động, ảnh hưởng không nhỏ đến tâm thế của các vị sứ thần trên con đường thực hiện sứ mệnh bang giao với đại quốc Trung Hoa. Hiện thực xã hội đã đi vào sáng tác của các vị sứ thần với cảm hứng văn chương, lịch sử được mở rộng. Đó không chỉ là sự trân trọng, ngợi ca và đồng cảm sâu sắc hay sự phê phán của người cầm bút đối với những nhân vật gắn liền với lịch sử mà còn là thái độ, quan điểm của tác giả đối với nhân vật, sự kiện lịch sử đó đặt trong mối quan tâm với vận mệnh nước nhà. Chức năng "ngôn chí", "tải đạo" trong mô hình vịnh sử truyền thống đã dần nhường chỗ cho những triết lý về nhân sinh và kí thác nỗi niềm tâm sự của các vị sứ thần., Tóm tắt tiếng anh, Envoy poetry under Nguyen's Dynasty marked as a fully developed period and the last period during ten centuries of Vietnamese envoy poetry. The country coped with much turbulence in this period, affecting the psychology of envoys in establishing diplomatic relations with China. The reality of the society penetrated the envoys' compositions in the inspiration from the culture and history. This indicated the respect, praise and profound sympathy or criticism of the writer to characters in the history and the author's attitude and viewpoints toward the characters and historical events in consideration of the country's destiny. The functions of "ngôn chí" and "tải đạo" in the traditional "vịnh sử" model have gradually replaced the philosophy of human life and committed to the confidences of envoys.