Sự phản ứng của Nhà nước đối với sự kiện (hành vi) phạm tội thể hiện ở sự tác động của pháp luật hình sự dưới hình thức quan hệ pháp luật hình sự gắn với việc truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc miễn trách nhiệm hình sự đối với người phạm tội. Tuy nhiên, "sự tác động đặc thù" này của pháp luật hình sự đối với người phạm tội chưa được đề cập nghiên cứu một cách đầy đủ và sâu sắc, đặt ra nhu cầu nghiên cứu cơ chế tác động của pháp luật hình sự, nhất là các yếu tố như cơ sở, mục đích, chức năng, khách thể, chủ thể, nội dung, hình thức tác động.. Bài viết dưới đây được thực hiện nhằm nhu cầu đó.