Bài viết này xem xét lại lần lượt các nguồn sử liệu cũng như các cách sử dụng và diễn giải các sử liệu liên quan đến sự hình thành của (các) vương quốc Champa cổ ở miền Trung Việt Nam. Thông qua đó, tác giả muốn gợi ý một số tiếp cận mới về sự hình thành và biến đổi của các vương quốc cổ ở miền Trung trong quá khứ thông qua sự xuất hiện của một chính thể Champa. Trong đó, bài viết xem xét lại các nguồn sử liệu Trung Hoa, bia ký liên quan đến chính thể Lâm Ấp, Tây Đồ trong lịch sử, và mối quan hệ của các chính thể này với các tiểu vương quốc Champa khác., Tóm tắt tiếng anh, This article reviews the historical sources as well as the uses and speakers of historical sources related to the formation of the ancient Champa kingdom(s) in Central Vietnam. Through the author would like to suggest some new approaches to the formation and evolution of the ancient kingdoms in Central Vietnam in the past from the formation process, linked through the emergence of a common polity called is Champa. This articlereviews Chinese historical sources of the Linyi regime in history, its relationship with other pre-Champa polities.