Học viên và sinh viên Y học cổ truyền thường có thói quen khi chẩn đoán bát cương đối với một bệnh cảnh bất kỳ luôn mong muốn chẩn đoán cho được biểu chứng - lý chứng, hàn chứng - nhiệt chứng, hư chứng - thực chứng. Tuy nhiên, không phải bất kỳ bệnh lý nào cũng có thể chẩn đoán được đơn thuần hoặc biểu hoặc lý, hoặc hàn hoặc nhiệt, hoặc hư hoặc thực, mà trên thực tế lâm sàng gặp không ít trường hợp biểu lý thác tạp, hàn nhiệt thác tạp, hư thực thác tạp, hoặc thậm chí không thể chẩn đoán được biểu lý, hàn nhiệt. Chính vì vậy khiến người học gặp rất nhiều khó khăn trong thực hành chẩn đoán bát cương trên lâm sàng. Bài báo nhằm giúp người học hiểu đúng về thực hành chẩn đoán bát cương trên lâm sàng phần biểu chứng và lý chứng.