Việc xác định đặc trưng kinh tế trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội vừa là nội dung cơ bản, vừa là mục tiêu quan trọng trong xây dựng xã hội xã hội chủ nghĩa ở nước ta. Đặc trưng kinh tế được khẳng định hiện nay là kết quả đổi mới nhận thức sau quá trình tổng kết thực tiễn, bổ sung lý luận, vận dụng khoa học "quy luật về sự phù hợp của quan hệ sản xuất với trình độ phát triển của lực lượng sản xuất" theo chủ nghĩa Mác - Lênin vào thực tiễn Việt Nam. Đổi mới nhận thức về đặc trưng kinh tế của Đảng không chỉ tìm ra hướng đi đúng đắn đến mục tiêu "dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh", mà còn là trách nhiệm tự rèn, tự xây dựng và chỉnh đốn, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu, đảm bảo chắc chắn vai trò cầm quyền và chủ động bảo vệ mình của Đảng trước mọi luận điệu sai trái của các thế lực thù địch hiện nay.