Thời Lê Trung hưng - thời kỳ phục hồi vương triều Lê sơ (1428-1527), sau khoảng nửa thế kỷ rơi vào tay họ Mạc, còn gọi là thời kỳ Lê - Trịnh, kéo dài 256 năm (1533-1789). Tuy nói là thời kỳ Lê -Trịnh, nhưng nhìn chung các vua Lê, ngồi trên ngai vàng cũng chỉ "rủ áo khoanh tay", còn mọi công việc lãnh đạo, điều hành quốc gia đều nằm trong tay các chúa Trịnh. Đại Việt thời Lê Trung hưng không chỉ duy nhất có chính quyền Lê - Trịnh ở phía Bắc (còn gọi là Đàng Ngoài), mà còn có chính quyền chúa Nguyễn ở phía Nam (còn gọi là Đàng Trong). Bài viết này chỉ đề cập tới sự nghiệp giáo dục của chúa Trịnh ở Đàng Ngoài, trong ba thế kỷ XVI, XVII và XVIII.