Bài viết vận dụng lí thuyết mô hình vai hành động trong truyện kể dân gian của A. J. Greimas trong nghiên cứu tiểu thuyết Nam Bộ đầu thế kỉ XX. Trong đó, miền nguồn xuất phát từ quan niệm nhân vật (acteur) và vai hành động (actant) để ứng chiếu truy xuất miền đích là các kiểu loại nhân vật thể hiện trong từng thể loại cụ thể của tiểu thuyết Nam Bộ giai đoạn này. Thông qua đó, các vai nhân vật có thể kể đến là: nhân vật anh hùng, nhân vật dục vọng, nhân vật bị hiểu lầm, nhân vật bị dụ dỗ, nhân vật trả thù... Bài viết này tập trung vào kiểu loại nhân vật dục vọng - là kiểu loại nhân vật chủ yếu trong tiểu thuyết Nam Bộ giai đoạn này
từ đó nêu lên ý nghĩa của kiểu loại nhân vật này trong buổi bình minh của tiểu thuyết Nam Bộ (nói riêng) và tiểu thuyết Việt Nam (nói chung)., Tóm tắt tiếng anh, The article applies the action role model theory in folk tales of A. J. Greimas in researching Southern novels in the early twentieth century. The source domain derived from the concept of actor (acteur) and character role (actant) to reflect the access to the target domain are the types of characters expressed in each specific genre of the Southern novels in the period. The characters could be heroic, lustful, misunderstood, lured, or revenge character. The article focuses on the types of lustful character, the main type of the characters in Southern novels of that period. The paper will then discuss the meaning of this character in the dawn of the Southern novels (in particular) and Vietnamese novels (in general).