Chitin là một polymer sinh học có nhiều trong đầu và vỏ tôm (chiếm 17% tính theo vật chất khô). Chitosan là một dẫn xuất của chitin với nhiều tính năng độc đáo và đa dạng ứng dụng. Chi-tosan không độc, có tính tương thích sinh học, thân thiện môi trường, có thể sử dụng trong nhiều ngành (dược, y sinh, thực phẩm, xử lý nước thải,...). Chitosan được nghiên cứu nhiều với vai trò là một chất phụ gia thay thế kháng sinh nhờ đặc tính kháng khuẩn, kháng viêm, chống oxy hoá, kích thích miễn dịch, hỗ trợ cầm máu. Trong chăn nuôi bò sữa, việc sử dụng kháng sinh để điều trị bệnh viêm vú là điều bắt buộc, điều đó có thể gây nên một số hậu quả như đề kháng kháng sinh, tồn dư kháng sinh trong sữa, loại bỏ sữa trong giai đoạn điều trị, gây ảnh hưởng lớn đến kinh tế. Việc tìm kiếm nguồn nguyên liệu thay thế kháng sinh là điều cần thiết trong chăn nuôi bò sữa và chitosan được xem là giải pháp tiềm năng. Thí nghiệm bước đầu khảo sát tính kháng khuẩn của chitosan trong phòng thí nghiệm được thực hiện nhằm dò tìm nồng độ và liều dùng tối ưu của chitosan, gồm 5 thí nghiệm riêng biệt. Kết quả cho thấy chitosan/oligochitosan kết hợp tinh dầu cam chanh cho hiệu quả kháng khuẩn tốt nhất đối với nhóm vi khuẩn gây viêm vú. Khi điều chỉnh mức pH của chitosan về mức lớn hơn 5 thì cho kết quả kháng khuẩn cao hơn. Như vậy, chitosan là một giải pháp rất tiềm năng cho việc thay thế kháng sinh sử dụng trong điều trị bệnh viêm vú trên bò sữa. Hiệu quả của chitosan đã được chứng minh trong phòng thí nghiệm, có thể cân nhắc sử dụng trong thực tế chăn nuôi tại trang trại bò sữa trong tương lai. , Tóm tắt tiếng anh, Chitin is a biopolymer abundant in shrimp heads and shells (17% dry matter). Chitosan is a derivative of chitin with many unique features and diverse applications. Chitosan is non-toxic, biocompatible, environmentally friendly, and it can be used in many industries (pharmaceutical, biomedical, food, wastewater treatment,...). Chitosan has been extensively studied as an alternative for antibiotics thanks to its antibacterial, anti-inflammatory, antioxidant, immune-stimulating, and hemostatic properties. In dairy farming, using antibiotics for treating bovine mastitis leads to antibiotic resistance, antibiotic residues in milk, rejection of milk during treatment, causing great economic loss. Finding alternative solution for antibiotics is essential in dairy farming and chitosan is proven as a potential option. The initial experiment - to investigate the antibacterial activity of chitosan in the laboratory - was carried out to evaluate the optimal concentration and dosage of chitosan, including different 5 experiments. The results showed that chitosan/oligochitosan combined with citrus essential oil showed the best antibacterial effect against the bacteria strains causing mastitis. When adjusting pH of chitosan to higher than 5, antibacterial results were improved. It, thềoreconclusion, chitosan is a very potential solution to replace antibiotics used in the treatment of mastitis in dairy cows. The effectiveness of chitosan has been proven in the laboratory, which can be considered for practical use in dairy farms in the future.