Văn học đương đại Trung Quốc thời kì sau Cải cách mở cửa là một chỉnh thể tiếp nối của ba giai đoạn. Giai đoạn từ thập niên 90 của thế kỉ XX trở đi, không khí đa nguyên văn hóa nhuốm phủ dần không gian xã hội, các nhà văn từng bước từ bỏ các đại tự sự, đề cao lập trường cái tôi, chuyển hướng xích gần lại với lập trường văn hóa dân gian. Văn học không còn "chủ lưu", "lập trường chung", "nhân danh cái ta" nữa, mà có sự tồn tại song song nhiều khuynh hướng sáng tác, thể hiện nhiều lập trường giá trị khác nhau. Những tái khám phá thế giới tinh thần cá nhân lên ngôi. Đây là thời kì xuất hiện nhiều cây bút có ý thức phấn đấu cho công cuộc để văn học trở về với văn học. Cao Hành Kiện, Mạc Ngôn và Diêm Liên Khoa là ba gương mặt văn nhân xuất sắc. Tìm hiểu những thành tựu văn chương của họ, góp tiếng nói phản hồi những đánh giá trái ngược trước một nền văn học mà giá trị không thể phủ nhận, đó chính là mục đích của bài viết này.