Những nghiên cứu khảo cổ được thực hiện từ đầu thế kỷ XXI, đặc biệt những phát hiện mới từ năm 2014 đến nay, cho thấy số lượng di tích thời đại Đá cũ tại các tỉnh vùng Tây Nguyên rất lớn. Đây là nguồn tài nguyên di sản vô giá không có khả năng tái tạo, có vai trò to lớn cho nghiên cứu khoa học - giáo dục, khai thác du lịch, phát triển bền vững kinh tế - xã hội. Thực tế hiện nay, công tác bảo tồn và khai thác các giá trị di tích thời đại Đá cũ phụ thuộc vào sự quan tâm, mức độ đầu tư và cách tiếp của các địa phương, vẫn còn nhiều bất cập và chưa được triển khai hiệu quả, đang rất cần có sự quy hoạch bảo tồn và khai thác phát triển bền vững trong liên kết vùng và hội nhập. Hoạt động bảo tồn và phần nào khai thác giá trị một số di tích thời đại Đá cũ đã được thực hiện ở mức độ nhất định nhưng việc đánh giá chuyên sâu về thực trạng công tác bảo tồn và khai thác giá trị các di tích Đá cũ trên địa bàn các tỉnh Tây Nguyên hiện vẫn còn là khoảng trống, chưa có công trình nghiên cứu cụ thể. Bài viết này giới thiệu tiềm năng di tích Đá cũ, phân tích thực trạng và đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả công tác bảo tồn và khai thác các giá trị di tích cho sự phát triển bền vững kinh tế xã hội ở Tây Nguyên, Tóm tắt tiếng anh, Archaeological studies carried out since the beginning of the 21st century show that the number of Paleolithic sites in the Central Highlands is very large. This is an invaluable, non-renewable heritage resource that plays a great role for scientific research - education, tourism exploitation, and sustainable socio-economic development. In fact, at present, the conservation and exploitation of the values of the Paleolithic relics depends on the attention, investment level and approach of the localities
there are still many shortcomings and have not been implemented. Effectively, there is a great need for conservation planning and sustainable development in regional linkage and integration. Conservation activities and partly exploiting the value of a number of Paleolithic sites have been carried out to a certain extent, but there is a lack of in-depth studies on the current status of conservation and value exploitation of Paleolithic sites in the Central Highland. This article introduces the potential of Paleolithic sites, the current status of conservation and exploitation of relic values for sustainable socio-economic development in the Central Highlands.