Hoạt động thể chất thường xuyên với lượng vận động thích hợp đã được chứng minh là có lợi trong việc ngăn ngừa, cải thiện các bệnh tim mạch ở các nhóm dân số khác nhau. Ngược lại, luyện tập thể dục thể thao (TDTT) không thường xuyên, cường độ, lượng vận động quá mức có thể gây ra các sự cố tim mạch cấp tính như thiếu máu cơ tim cấp, đột quỵ... Hiện nay, kết quả các nghiên cứu đánh giá, định lượng ảnh hưởng của tần suất, lượng vận động hoạt động thể chất đối với sức khỏe tim mạch là rất khác nhau và thiếu hệ thống trên cơ sở các chỉ dấu sinh học (biomarkers) hiệu quả, tin cậy. Từ tính cấp thiết này, chúng tôi tổng hợp, phân tích và cung cấp một cách có hệ thống các biến đổi ở mức phân tử, tế bào trong quá trình sinh cơ, chuyển hóa trao đổi chất, miễn dịch, ..., là các chỉ dấu sinh học protein mới nhất liên quan đến sự xuất hiện, phát sinh, tiến triển và hồi phục các bệnh tim mạch của VĐV. Bài viết chỉ ra tiềm năng ứng dụng các chỉ dấu sinh học protein này trong việc chẩn đoán, tiên lượng, giám sát, can thiệp điều trị và dự phòng các bệnh lý tim mạch trong hoạt động thi đấu, luyện tập ở VĐV. Chỉ dấu sinh học protein còn cho biết mức độ hoạt động thể chất, làm cơ sở điều chỉnh khối lượng, chương trình huấn luyện và đánh giá trình độ luyện tập của VĐV., Tóm tắt tiếng anh, Regular physical activity has been shown to be beneficial in preventing and ameliorating cardiovascular diseases in different population groups. In contrast, infrequent or excessive physical exercise can cause acute cardiovascular events such as acute myocardial ischemia, stroke... Currently, the study results about evaluating and quantifying the effects of physical activity frequency and amount on cardiovascular health are very variable and lack a systematic basis of effective and trustable biomarkers. From this imperative, we have systematically synthesized, analyzed and provided a report about the changes in molecular and cellular levels of the biomechanics, metabolism, and immunity process. They are the latest protein biomarkers implicated in the occurrence, development, progression and recovery of cardiovascular diseases in athletes. The article points out the potential application of these protein biomarkers in the diagnosis, prognosis, monitoring, treatment intervention and prevention of cardiovascular diseases in competition and training activities for athletes. Protein biomarkers also indicate physical activity levels, which serve as the basis for weight management, training programs and assessment of athletes' fitness levels.