Văn xuôi Việt Nam giai đoạn trước 1945 viết về đồng tính luyến ái tuy ít về số lượng nhưng thực sự đã đặt ra một tra vấn nghiêm túc về việc có hay không thứ cảm quan đồng tính" tồn tại trong lòng nó. Với những biểu hiện tâm lý phức tạp và đa dạng của dục cảm biến dị, cảm quan đồng tính trong văn xuôi Việt thời kỳ này cần phải cầu viện đến một lối đọc đặc biệt vốn được khởi xuất từ lý thuyết lệch pha để phát lộ. Đi tìm cảm quan đồng tính qua một số trường hợp cá biệt như Sông mòn, Người bản ngọc, Hồn bướm mơ tiên... để xác nhận về một hình thái dục tính mạng tư cách thiểu số trong bộ phận văn xuôi trước Cách mạng là mục đích của bài viết., Tóm tắt tiếng anh, Despite the limited numbers, the Vietnamese prose on homosexuality in the pre-August Revolution has raised a concern of whether homoeroticism exists. Due to the complexity of psychological moods and the diversity of sex senses, homoeroticism should be examined from the light of a special reading known as Queer Theory. The purpose of this article is to investigate homoeroticism embedded in such well-known literature works as Sống mòn, Người bán ngọc, and Hồn bướm mơ tiên to reveal the the sexual orientation of the small population in the Vietnamese prose of preAugust Revolution.