Ở nhiều quốc gia trên thế giới, ngoài các đơn vị hành chinh-lãnh thổ thông thường được xác lập nhăm thực hiện chức năng quản li dán cư theo lãnh thô thì còn các đơn vị hành chính-lãnh thổ đặc biệt được thành lập vì mục đích chuyên biệt về chính trị, hành chinh, kinh tế. Bài viết phân tích cơ sở lí thuyết cho việc hình thành các đơn vị lãnh thổ đặc biệt của một nhà nước, đồng thời phản tích bản chất đặc biệt của các loại đơn vị hành chinh lãnh thổ đặc biệt hiện có trên thể giới., Tóm tắt tiếng anh, In many countries, in addition to ordinary territorial - administrative units established to perform the government's territorial population management function, special territorial units are established for special political, administrative, economic purposes. The article analyzes the theoretical background for the formation of special territorial units of a state, and evaluating the scientific nature of special territorial units.