Những năm gần đây, tranh chấp trên biển Đông giữa Việt Nam và Trung Quốc ngày càng trở nên nghiêm trọng hơn, những cuộc thương lượng, đàm phán đã không còn hiệu quả, với thực tiễn đó, bài viết hướng tới việc tìm kiếm một cơ chế có tính chất bắt buộc để giải quyết tranh chấp trên biển Đông, đó là tòa trọng tài theo phụ lục VII của Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển. Cơ chế giải quyết tranh chấp giữa Việt Nam và Trung Quốc được phân tích dựa trên các điều khoản của Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển, đồng thời qua tổng hợp, đánh giá thực tiễn cũng như pháp luật quốc tế để đưa ra các luận điểm, giải pháp. Từ kết quả đánh giá thực tiễn tranh chấp cũng như phân tích cơ chế giải quyết tranh chấp theo phụ lục VII Công ước, bài viết sẽ đề xuất một vài tình huống để Việt Nam có thể khởi kiện Trung Quốc. Việc nghiên cứu sẽ giúp Việt Nam có thêm cơ sở, lập luận để giải quyết các tranh chấp trên biển Đông với Trung Quốc đang ngày một căng thẳng hơn.