Theo quan điểm hiện đại, dạy học phải là quá trình chú trọng hướng tới "đánh thức" chủ thể tự giác, tích cực, linh hoạt, sáng tạo... của người học để thay đổi tư duy nhận thức. Trong quá trình dạy học ở trường trung học phổ thông nói chung và trong việc rèn luyện kỹ năng làm văn nghị luận xã hội nói riêng, người dạy cần "đánh thức", hình thành cho người học năng lực kiến tạo nhận thức - đây chính là dạng năng lực tổng hòa không tách rời của năng lực kiến tạo tri thức, kỹ năng
năng lực kiến tạo tư duy
năng lực kiến tạo điều chỉnh thái độ, hành vi... Khi rèn luyện kỹ năng làm văn nghị luận xã hội, người dạy có nhiều cách để hình thành năng lực kiến tạo nhận thức cho người học như chú trọng tới việc trang bị kiến thức, kỹ năng "nền"
gắn việc rèn luyện kỹ năng làm văn với việc đánh thức, phát triển năng lực kiến tạo tư duy
thay đổi mô hình rèn luyện kỹ năng trong dạy học làm văn nghị luận xã hội...