Mô hình tự quản của cộng đồng dân cư là một mô hình được xây dựng trên cơ sở đường lối, chủ trương của Đảng và các chính sách, pháp luật của Nhà nước nhằm phát huy quyền làm chủ của Nhân dân. Trong quá trình xây dựng và phát triển mô hình có sự tham gia tích cực và chủ động của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên, đặc biệt là các tổ chức đoàn thể chính trị - xã hội. Bài viết tổng quan các văn bản cơ sở pháp lý và việc thực hiện vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức đoàn thể chính trị - xã hội trong xây dựng và phát triển mô hình tự quản của cộng đồng dân cư.