Trong bối cảnh môi trường suy thoái như hiện nay, việc trở về với triết lí "kính uý sinh mệnh" của Phật giáo đã và đang là một xu hướng để tìm giải pháp tư tưởng cho việc bảo vệ vạn vật trong tự nhiên và duy trì sự cân bằng của hệ sinh thái. Từ tình thương trầm tư Phật giáo, văn xuôi sinh thái đương đại Việt Nam đã đưa ra thông điệp quan trọng để kiến lập nên chủ nghĩa nhân văn sinh thái. Thông qua thể nghiệm nhân sinh Phật giáo trên cơ sở tâm bi (chia sẻ cảm giác thương đau cùng muôn loài) và tâm từ (kiểu cốt truyện hướng thiện), bài viết liên hệ tới những thông điệp xanh và xác định đặc điểm của chủ nghĩa nhân văn sinh thái trong phạm vi tác phẩm văn xuôi đương đại viết về động vật. Bài viết cũng nhấn mạnh khả năng góp phần kết nối văn học với những vấn đề thiết cốt của nhân loại về trách nhiệm con người trong việc phát triển bền vững.