Vận tải đường sắt cùng với vận tải ô tô, hàng không... tạo thành mạng lưới giao thông không thể thiếu của mỗi quốc gia. Trong nhiều thập kỷ qua, giao thông đường sắt được xem là loại hình hoạt động hiệu quả, thân thiện với môi trường hơn so với các loại hình vận tải khác (như vận tải ô tô, vận tải thủy...) do tính ưu việt vượt trội của nó vận chuyển khối lượng lớn đi xa, an toàn, giá thành rẻ, ít chịu ảnh hưởng của thời tiết... và lượng khí thải tác động đến môi trường tính trên một đơn vị vận chuyển thấp. Tuy nhiên, hoạt động của các phương tiện vận tải đường sắt vẫn còn có những tác động nhất định đến chất lượng môi trường, đặc biệt là môi trường không khí, do sự phát thải khí trong quá trình hoạt động của đầu máy kéo tàu và tổ hợp máy phát điện trên toa xe phát điện trong thành phần đoàn tàu khách, ngoài ra còn phát sinh dầu thải trong vận dụng và sửa chữa đầu máy toa xe. Vì vậy, khai thác vận tải đường sắt vẫn phải xem xét đến công tác kiểm soát ô nhiễm môi trường. Bài báo trình bày các nội dung chính sau nguồn gốc phát sinh chất thải của phương tiện đường sắt, tác động của khí thải, dầu thải của đầu máy toa xe tới môi trường và đề xuất các giải pháp giảm thiểu ô nhiễm môi trường.