Mục tiêu của môn Ngữ văn trong Chương trình Giáo dục phổ thông 2018 là phát triển năng lực và phẩm chất người học. Vì thế, tổ chức hoạt động trải nghiệm trong môn Ngữ văn để phát triển năng lực, phẩm chất học sinh là một vấn đề vừa mang tính thời sự vừa có ý nghĩa lâu dài. Về cơ sở lí thuyết, người viết làm rõ thêm quan niệm về hoạt động trải nghiệm trong môn Ngữ văn. Về cơ sở thực tiễn, tác giả tổ chức phiên tòa giả định, một hoạt động dạy học theo hình thức trải nghiệm để phát triển năng lực và phẩm chất học sinh khi dạy truyện ngắn Chiếc thuyền ngoài xa của Nguyễn Minh Châu. Chúng tôi đã tổ chức thực nghiệm trong năm học 2018 - 2019 dự giờ, quan sát, thu thập số liệu
lấy ý kiến học sinh và giáo viên bằng bảng câu hỏi và phỏng vấn trực tiếp
phân tích số liệu. Kết quả cho thấy tổ chức phiên tòa giả định - một hoạt động dạy học theo hình thức trải nghiệm là một trong những cách đổi mới phương pháp dạy học văn hữu hiệu.