Hội chứng rối loạn sinh sản và hô hấp ở heo (Porcine reproductive and respiratory syndrome, PRRS) là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm trong ngành chăn nuôi heo, do virus PRRS (PRRSV) là một virus RNA sợi đơn, mạch dương gây ra. Vỏ bọc bên ngoài của PRRSV chứa 6 loại protein cấu trúc, trong đó GP5 là kháng nguyên cấu trúc đóng vai trò quan trọng trong sự xâm nhiễm vào tế bào chủ, mang các domain miễn dịch quan trọng liên quan đến khả năng trung hòa virus, nhưng lại rất dễ xảy ra đột biến. Từ chủng PRRSV cường độc BG8, được phân lập từ heo bị bệnh, bằng cách nuôi cấy tiếp truyền trên tế bào MARC-145, chúng tôi đã tạo được chủng nhược độc BG895 có tiềm năng sử dụng làm vaccine. Trong bài báo này, dựa trên phân tích trình tự ORF5 và GP5, kháng nguyên GP5 được khảo sát tính ổn định và mối quan hệ di truyền của chủng BG895 so với chủng gốc BG8, một số chủng PRRSV được phân lập tại Việt Nam và hai chủng nhược độc đang được sử dụng làm vaccine. Kết quả phân tích cho thấy mặc dù có một số thay đổi về nucleotide trên ORF5 và thay đổi về amino acid trên GP5 xảy ra trong quá trình nuôi tiếp truyền chủng PRRSV từ chủng gốc BG8, chủng BG895 vẫn có 99,5% tương đồng về trình tự nuleotide trên ORF5 và 99% tương đồng về trình tự amino acid trên GP5 so với BG8. Chủng BG895 có 99,8% tương đồng về trình tự nucleotide với các chủng được nuôi tiếp truyền từ đời 50 trở đi và 99,5% tương đồng về trình tự amino acid với các chủng được nuôi tiếp truyền từ đời thứ 25 trở đi. So sánh với 5 chủng PRRSV cường độc khác đã được phân lập tại Việt Nam (DN42 VN2009, HCM.CC3 VN2010, TG34 VN2011, CT.C1 VN2012, HUA/HP30 VN2015), độ tương đồng này đạt 97,3-99,1% về trình tự nucleotide và đạt 96-99% về trình tự amino acid. Tại đầu C của GP5, đã ghi nhận sự đột biến Q196R, xảy ra từ đời 95 đến đời 100, góp phần hình thành motif GP5R196WGRL200, thường xuất hiện trên kháng nguyên GP5 của các chủng PRRSV nhược độc thuộc kiểu gene Bắc Mỹ. Phân tích cây phả hệ dựa trên trình tự amino acid của GP5 cho thấy các chủng BG81-BG895 ở trong phân dòng 8.7 thường xuất hiện tại châu Á và BG895 có 96-99,5% tương đồng với các chủng đang lưu hành Việt Nam. Các kết quả này xác nhận tính ổn định kháng nguyên GP5 của chủng BG895 và mối quan hệ di truyền chặt chẽ với các chủng PRRSV lưu hành tại Việt Nam. Trên cơ sở này, chủng BG895 sẽ được sử dụng làm kháng nguyên tạo vaccine để đánh giá tính an toàn và khả năng bảo hộ đối với PRRSV gây bệnh tai xanh trên heo nuôi thực nghiệm và nuôi trong thực tế sản xuất.