Những khó khăn do hậu quả của đại dịch Covid-19 đã phát lộ rõ hơn các thách thức về tăng trưởng kinh tế và phát triển xã hội ở nước ta. Bối cảnh nan giải hiện nay cũng đang đặt ra nhu cầu bức bách về những giải pháp bền vững nhằm giúp cả nhà nước và người dân có thể tích lũy nguồn lực để có thể thích ứng với những tình huống khó đoán định trong tương lai. Để chặn đà suy giảm và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, không thể không xem xét những chiều cạnh cốt lõi của thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Bài viết tập trung phân tích một số thách thức thể chế kinh tế, bao gồm chế độ công hữu, doanh nghiệp nhà nước, và hệ thống pháp luật. Trên cơ sở đó, tác giả đề xuất một số định hướng đổi mới thể chế nhằm hướng đến một nền kinh tế thị trường năng động hơn, hệ thống quản trị công hiện đại hơn, để có thể thực hiện được các mục tiêu phát triển xã hội.