Nhật Bản và Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa (Trung Quốc) là hai cường quốc, đóng vai trò quan trọng trong cấu trúc an ninh - chính trị châu Á - Thái Bình Dương. Đặc điểm nổi bật của quan hệ ngoại giao giữa hai nước này là tính không ổn định, chứa đựng nhiều mâu thuẫn và chịu ảnh hưởng nặng nề bởi nhân tố Mỹ. Trong suốt thời kỳ chiến tranh Lạnh, dưới ảnh hưởng của những nhân tố trong nước và đặc điểm của cấu trúc lưỡng cực, quan hệ Nhật Bản - Trung Quốc có những thay đổi lớn, đặc biệt là những điều chỉnh về chính sách đối ngoại từ phía Nhật Bản. Bài viết phân tích những chuyển biến trong chính sách đối ngoại của Nhật Bản đối với Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa và Trung Hoa Dân Quốc giai đoạn 1952-1972, tìm hiểu những nhân tố chính tác động đến chính sách đó và làm rõ vai trò của nhân tố Mỹ trong chính sách đối ngoại của Nhật Bản.