Điều trị ARV giúp phục hồi chức năng miễn dịch, giảm các biến cố bất lợi gây ra bởi HIV. Tuy nhiên thất bại trong điều trị ảnh hưởng nghiêm trọng tới lợi ích điều trị ARV, dẫn đến gia tăng tỉ lệ mắc bệnh nhiễm trùng cơ hội và tỉ lệ tử vong ở bệnh nhân HIV. Mục đích của nghiên cứu là tìm hiểu căn nguyên gây nhiễm trùng cơ hội và mối liên quan với miễn dịch học, vi rút học ở bệnh nhân HIV/AIDS thất bại điều trị với phác đồ ARV bậc 1 tại bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung Ương và Trung tâm Bệnh Nhiệt đới, bệnh viện Bạch Mai. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu theo phương pháp mô tả cắt ngang, hồi cứu bệnh án ngoại trú của 72 bệnh nhân HIV/AIDS thất bại với phác đồ điều trị ARV bậc 1 tại bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung Ương và Trung tâm Bệnh Nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai từ tháng 1/2017 đến tháng 8/2021. Kết quả nghiên cứu: Trong 72 bệnh nhân HIV/AIDS thất bại với phác đồ điều trị ARV bậc 1, có 45 bệnh nhân có bệnh nhiễm trùng cơ hội tại thời điểm chẩn đoán thất bại điều trị. Đa số các bệnh nhân phát hiện thất bại điều trị ở giai đoạn lâm sàng III, IV. Các nhiễm trùng cơ hội thường gặp là nấm Candida miệng (36.7%), tiếp theo là nhiễm lao (28.3%), nhiễm nấm Talaroymyces marneiffei máu (11.7%) viêm não Toxoplasma (10%), viêm phổi do PCP (3.3%), nhiễm CMV (3.3%). Với p<
0.05, có sự khác biệt về chỉ số BMI, số lượng tế bào T-CD4 và tải lượng vi rút giữa 2 nhóm bệnh nhâncó và không có NTCH tại thời điểm thất bại điều trị. Tuy nhiên chúng tôi không tìm thấy mối liên quan giữa sự xuất hiện NTCH với phác đồ điều trị ARV bậc 1. Bệnh nhân có số lượng tế bào T-CD4 <
50 tế bào/cm3 có nguy cơ mắc bệnh lao và nấm Candida miệng nhiều hơn so với bệnh nhân có số lượng tế bào T-CD4 ≥ 50 tế bào/cm3.