Thời kỳ 2011-2020, hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa của nước ta đã đạt được những thành tựu to lớn, góp phần vào việc thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam đã tăng từ 96,9 tỷ USD năm 2011 lên 282,6 tỷ USD năm 2020, đạt tốc độ tăng trưởng hình quân 14,6%/năm
tổng kim ngạch nhập khẩu hàng hóa tăng từ 106,7 tỷ USD năm 2011 lên 262,7 tỷ USD năm 2020, đạt tốc độ tăng trưởng bình quân 11,9%/năm, thấp hơn so với tốc độ tăng trưởng xuất khẩu bình quân cùng thời kỳ. Đến nay, Việt Nam đã có quan hệ thương mại với hơn 230 nước và vùng lãnh thổ. Thị trường xuất nhập khẩu hàng hóa của Việt Nam ngày càng được đa dạng hóa, mở rộng về quy mô và số lượng thị trường, góp phần quan trọng vào nâng cao hiệu quả xuất nhập khẩu và tăng trưởng chung của nền kinh tế. Tuy nhiên, thị trường xuất khẩu của Việt Nam còn phụ thuộc vào một số ít thị trường, chuyển dịch cơ cấu thị trường xuất khẩu còn chậm, việc củng cố thị phần ở các thị trường truyền thống gặp nhiều khó khăn, trong khi việc phát triển các thị trường xuất khẩu mới kết quả còn hạn chế... Đối với thị trường nhập khẩu, Việt Nam cũng phụ thuộc nhiều vào một số ít thị trường chủ lực, trong khi chuyển dịch cơ cấu thị trường nhập khẩu diễn ra chậm chạp, van chủ yếu nhập khẩu từ thị trường châu Á, nhất là nhập siêu từ Trung Quốc có xu hướng gia tăng. Thực trạng này đặt ra yêu cầu phải có các đánh giá đầy đủ về những vấn đề còn tồn tại và nguyên nhân, từ đó để xuất các giải pháp phù hợp, kha thi nhằm phát triển thị trường xuất nhập khẩu hàng hóa trong bối cảnh Việt Nam ngày càng hội nhập quốc tế sâu rộng và thực thi các Hiệp định thương mại tự do (FTA) thế hệ mới.