Luật Hình sự Việt Nam quy định những trường hợp loại trừ trách nhiệm hình sự (TNHS) có ý nghĩa quan trọng nhằm phân biệt ranh giới giữa trường hợp không phải là tội phạm, được loại trừ TNHS với trường hợp bị coi là tội phạm, phải chịu TNHS. Vì vậy, nhằm nâng cao nhận thức khoa học thống nhất, cũng như góp phần đấu tranh phòng, chống tội phạm, đề cao tôn trọng, bảo vệ quyền con người, bài viết tiếp tục làm rõ khái niệm, bản chất pháp lý và các đặc điểm, đánh giá thực trạng quy định của Bộ luật Hình sự (BLHS) năm 2015 về những trường hợp loại trừ TNHS, từ đó, tiếp tục đề xuất một số kiến nghị hoàn thiện pháp luật.