Từ những năm 70 của thế kỷ XX, làn sóng cổ phần hóa (CPH) doanh nghiệp nhà nước (DNNN) bắt đầu diễn ra khi các quốc gia muốn giảm bớt vai trò của nhà nước và khuyến khích sự mở rộng của khu vực tư nhân trong nền kinh tế. Quá trình cổ phần hóa DNNN tại mỗi quốc gia đều có nhiều điểm đặc trưng và khác biệt. Iran và Việt Nam là hai quốc gia có nền kinh tế chuyển đổi, đã và đang từng bước chuyến mình từ mô hình kế hoạch hóa tập trung sang mô hình thị trường có điều tiết của nhà nước. Iran tiến hành cô phần hóa DNNN từ năm 1991 sau khi kinh tế bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi cuộc chiến tranh với Iraq và dưới những áp lực từ phương Tây trong khi Việt Nam bắt đầu thực hiện quá trình này từ năm 1992 sau giai đoạn khủng hoảng vì sự yếu kém của nền kinh tế kể hoạch hóa tập trung. Gần 30 năm sau khi thực hiện chiến lược cổ phần hóa DNNN, hai quốc gia đều có những thay đối đáng kể về diện mạo kinh tế. Tuy nhiên, ở nhiều góc độ, quá trình CPH tại cả hai quốc gia đều đang gặp phải những thách thức và trở ngại nhất định. Bài nghiên cứu sẽ khái quát những nét chính trong tiến trình cổ phần hóa DNNN tại hai quốc gia, nguyên nhân, thực trạng và so sánh giữa hai quốc gia.