Nghiên cứu khoa học là một trong những nhiệm vụ bắt buộc đối với giảng viên thuộc các trường đại học. Kết quả thực hiện nhiệm vụ nghiên cứu khoa học của giảng viên dựa trên năng lực của giảng viên nói chung và năng lực nghiên cứu của giảng viên nói riêng. Năng lực nghiên cứu khoa học của giảng viên được thể hiện qua số lượng và chất lượng của các sản phẩm nghiên cứu khoa học và kết quả thực hiện các nhiệm vụ khoa học và công nghệ. Hiện nay, phát triển năng lực nghiên cứu khoa học của giảng viên tại các trường đại học được thực hiện với nhiều hình thức và biện pháp khác nhau. Trong đó, việc xây dựng mô hình năng lực nghiên cứu khoa học của giảng viên là một trong những yếu tố cần thiết để đánh giá được năng lực của nguồn nhân lực nói chung, năng lực nghiên cứu khoa học của giảng viên nói riêng. Bài viết tập trung làm sáng tỏ cơ sở lý thuyết của một số mô hình năng lực nghiên cứu khoa học của giảng viên tại các trường đại học. Thông qua việc tổng hợp, phân tích các tư liệu, bài viết chỉ ra những ưu điểm, hạn chế của từng mô hình nhằm cung cấp tài liệu tham khảo cũng như cung cấp gợi ý cho những hướng nghiên cứu mới trong lĩnh vực này. Kết quả nghiên cứu góp phần định hướng xây dựng một mô hình năng lực nghiên cứu khoa học phù hợp với giảng viên tại các trường đại học Việt Nam.