Trải qua hàng trăm năm kể từ khi những đội hùng binh khai phá, xác lập chủ quyền đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa cho đến hiện nay, dấu tích về sự thật lịch sử vẫn còn được lưu giữ và ngày càng được sáng tỏ trên lập trường quốc tế. Từ khi chúa Nguyễn đã làm chủ quần đảo Hoàng Sa cho đến thời nhà Nguyễn, vua Gia Long sai người ra quần đảo cắm cờ tuyên bố chiếm hữu chính thức chủ quyền của Việt Nam đối với vùng biển đảo thiêng liêng này, người Việt Nam đã có ý thức về việc giữ gìn và bảo vệ. Sự chiếm hữu thật sự đối với quần đảo Hoàng Sa đã trải qua nhiều giai đoạn lịch sử. Nhiều biến cố, thăng trầm nhưng luôn khẳng định chủ quyền không thể chối cãi của Việt Nam đối với quần đảo Hoàng Sa. Ngay cả khi đất nước bị xâm lăng bởi thực dân Pháp, chủ quyền ấy vẫn tồn tại như cách Pháp nhân danh người Việt có trách nhiệm thực hiện chủ quyền của Việt Nam đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa theo đúng như Hiệp ước Patenotre được ký giữa nhà Nguyễn và nước Pháp.