Quyền con người trong hôn nhân và gia đình được thế giới thừa nhận rộng rãi, là bộ phận cấu thành cơ bản nhất của nhóm quyền công dân nói riêng, quyền con người nói chung. Tuy nhiên, ở mỗi chế độ xã hội khác nhau, quyền con người về hôn nhân và gia đình được đề cập, tôn trọng và bảo vệ ở những mức độ khác nhau. Ở Việt Nam, gia đình luôn được xác định là một thiết chế xã hội rất quan trọng - tế bào của xã hội. Vì vậy, dù ở bất kỳ giai đoạn phát triển nào hay chế độ xã hội nào, gia đình luôn được Nhà nước quan tâm, chịu tác động của các chính sách và sự điều chỉnh của pháp luật. Đặc biệt, quyền con người luôn được đề cao trong các quy định của Luật Hôn nhân và Gia đình Việt Nam.