Hồ Biểu Chánh (1885 - 1958) là nhà văn rất say mê với sự nghiệp sáng tác văn chương. Ông viết nhiều và viết liên tục, gần như từ buổi đầu của tiểu thuyết Nam Bộ nói riêng, của văn chương quốc ngữ Nam Bộ nói chung, với số lượng tác phẩm rất đồ sộ, phong phú về thể loại. Nhưng Hồ Biểu Chánh nổi tiếng và thành công nhất với thể loại tiểu thuyết. Hầu hết các tiểu thuyết của ông đều gắn với hiện thực Nam Bộ. Một trong những nét đặc sắc của tiểu thuyết Hồ Biểu Chánh là chất văn hóa Nam Bộ thấm đẫm qua từng trang viết. Bài viết này tìm hiểu, giới thiệu về miền đất Nam Bộ những năm đầu thế kỷ XX qua tiểu thuyết của ông như đô thị Sài Gòn, Đông Nam Bộ, Tây Nam Bộ.