Sự biến đổi và hình thành cơ cấu giai tầng mới trong xã hội Trung Quốc thời kỳ cải cách, mở cửa là chủ đề được nhiều học giả Trung Quốc quan tâm luận giải suốt mấy chục năm qua, với nội dung hết sức phong phú, đa chiêu. Từ hệ thống tư liệu tương đối đồ sộ của các nhà nghiên cứu xã hội học nổi tiếng của Trung Quốc trong lĩnh vực này, chúng tôi xin để cập đến một số điểm nhấn tiêu biểu nhất.