Theo quan niệm của người Trung Quốc và người Việt Nam, chuột là con vật tượng trưng cho một trong mười hai con giáp, đứng đầu trong thập nhị địa chỉ. Trải qua quá trình tiếp xúc, con người đã phát hiện được những thuộc tính bản chất của chuột và liên hệ với đời sống xã hội. Từ đó, trong tiếng Hán và tiếng Việt, một lớp từ ngữ có chưa tên loài vật này được hình thành với những ý nghĩa đa dạng, thể hiện rõ nét đặc điểm tri nhận của nhân dân hai nước Trung - Việt. Bài viết sử dụng những phương pháp và thủ pháp nghiên cứu như thống kê, miêu tả, phân tích, so sánh đối chiếu, trên ngữ liệu thu thập từ từ điển và trong các tác phẩm văn học cũng như thực tế đời sống, tiến hành phân tích, đối chiếu nghĩa của những từ ngữ có chứa tên gọi của loài vật này trong tiếng Hán và tiếng Việt, đồng thời liên hệ với những tập tục, văn hóa dân gian có liên quan đến chuột, chỉ ra những điểm tương đồng và khác biệt giữa chúng.