Trong lịch sử tư tưởng Việt Nam thời cận đại, Phan Bội Châu là người trình bày khá mới mẻ và toàn diện về vai trò của giáo dục và đào tạo. Giáo dục là khuôn đúc con người, là cái gốc để gây dựng nền chính trị, giáo dục là để nâng cao dân trí, nâng cao sức mạnh cạnh tranh của dân tộc, giáo dục là sinh mệnh của dân, là điều kiện tiên quyết của mọi thành công, muốn cho quốc dân nên quốc dân thì phải giáo dục, muốn cho nước nhà tiến lên văn minh, phú cường thì phải chú trọng đến giáo dục. Tư tưởng đó đến nay vẫn còn những yếu tố hợp lý và có những điểm tương đông với quan điểm giáo dục hiện nay.