Hiện nay, buôn bán động vật hoang dã (ĐVHD) trái phép được đánh giá là loại tội phạm có tổ chức xuyên quốc gia nghiêm trọng, gây thiệt hại nặng nhất trong các hình thức buôn lậu với lợi nhuận lên đến hàng tỷ đồng mỗi năm. Đáng chú ý, loại tội phạm này thường gắn liền với nhiều tội phạm khác, nhất là tội phạm về rửa tiền, trong khi đó, cơ chế điều tra, giám sát cũng như chế tài xử phạt vẫn còn nhiều hạn chế. Để che giấu và rửa tiền bất hợp pháp thu được từ hoạt động này, tội phạm có tổ chức xuyên quốc gia thường khai thác những điểm yếu trong lĩnh vực tài chính và phi tài chính, gây tổn hại đến an ninh tài chính, tiền tệ. Đặc biệt, Việt Nam có vị trí địa lý thuận lợi, là cửa ngõ thông thương giữa ASEAN, Nam Mỹ, châu Phi, được xác định vừa là điểm tiêu thụ, vừa là tuyến đường trung chuyển thuận lợi cho nạn buôn bán, vận chuyển ĐVHD trên cả 3 tuyến đường biển, hàng không và đường bộ, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự tồn tại của các loài ĐVHD trong tự nhiên, hệ sinh thái, môi trường và các vấn đề khác như kinh tế, xã hội, an ninh trật tự...