Nói và nghe là hai kĩ năng sử dụng ngôn ngữ quan trọng cần rèn luyện cho học sinh. Tuy nhiên, hai kĩ năng này chưa được chú trọng nhiều trong dạy học Ngữ văn ở các Chương trình Giáo dục phổ thông trước đây. Chương trình Ngữ văn 2018 ra đời đã trả lại vị trí xứng đáng cho hai kĩ năng nói và nghe, đồng thời đặt ra những yêu cầu đối với giáo viên và học sinh trong quá trình dạy và học. Thực tiễn đó đặt ra những vấn đề lí thuyết có liên quan mang tính ứng dụng cao cần được xem xét thấu đáo hơn. Vì vậy, trong phạm vi bài viết này, chúng tôi tập trung phân tích sâu ba bình diện: Mục tiêu, nhiệm vụ, phương pháp dạy học nói và nghe theo yêu cầu phát triển phẩm chất và năng lực học sinh
bước đầu đưa ra một số nhận định về dạy học phát triển năng lực giao tiếp bằng ngôn ngữ nói chung và phát triển kĩ năng nói, nghe ở học sinh trung học nói riêng.