Xây dựng nhà nước pháp quyền, hoàn thiện bộ máy nhà nước đặt ra yêu cầu phải hoàn thiện, cải cách nhiều quy định liên quan đến tổ chức và hoạt động của hệ thống cơ quan pháp luật. Một trong những vấn đề đòi hỏi thay đổi tư duy là vấn đề về các nguyên tắc cơ bản của tổ chức và hoạt động của hệ thống tư pháp, trong đó có nguyên tắc tranh tụng. Nguyên tắc tranh tụng là một trong những công cụ quan trọng nhất trong cơ chế cải cách tòa án. Bài viết nghiên cứu nguyên tắc tranh tụng và vai trò của tòa án trong tố tụng để hoàn thiện nguyên tắc này trên phương diện pháp luật và thực tiễn, theo đó một số vấn đề liên quan cần tiếp tục nghiên cứu, làm rõ.