Chủ đề cuộc Hội thảo “Đời sống tôn giáo ở Việt Nam từ 1990 đến nay” của Viện Nghiên cứu Tôn giáo tổ chức vào tháng 12 năm 2017 khiến chúng tôi nảy ra suy nghĩ sự “biến đổi đời sống tôn giáo” trong mấy thập niên qua là “có thực”. Vấn đề là ở chỗ chúng ta cần lý giải “điều gì đã diễn ra trong đời sống tôn giáo ở Việt Nam từ năm 1990 đến nay?” và “những thách đố đối với sự nghiệp tiếp tục đổi mới hoàn thiện chính sách tôn giáo” như Văn kiện Đại hội Đảng lần thứ XI và lần thứ XII nêu ra. Logic tiếp theo của những câu hỏi nghiên cứu đó là vấn đề có tính then chốt sự biến đổi đời sống tôn giáo có phải là một yếu tố quan trọng cần tính đến trong việc hoàn thiện chính sách tôn giáo ở Việt Nam hiện nay? Từ khóa Biến đổi, đời sống tôn giáo, hoàn thiện, chính sách, Việt Nam.