Nghiên cứu được thực hiện nhằm nhận diện gian lận báo cáo tài chính (BCTC) tại các doanh nghiệp niêm yết (DNNY) trên Sở Giao dịch Chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh (HOSE) thông qua nền tảng Tam giác gian lận, được đề cập trong Chuẩn mực kiểm toán Việt Nam số 240 (VSA 240). Đồng thời, nghiên cứu tiến hành kiểm định sự phù hợp của mô hình này tại thị trường Việt Nam. Kết quả nghiên cứu cho thấy Mô hình được xây dựng dựa trên hai yếu tố Động cơ (Tỷ lệ doanh thu trên tổng tài sản và Tỷ suất sinh lời trên tài sản)
một yếu tố Cơ hội (Trình độ học vấn)
và một yếu tố Thái độ (Ý kiến của kiểm toán viên độc lập). Mô hình này có khả năng dự báo chính xác trên 78% các DNNY thuộc mẫu nghiên cứu và dự báo đúng gần 72% đối với các DNNY ngoài mẫu nghiên cứu.The study was conducted to identify fraudulent financial statements at listed companies (DNNY) on the Ho Chi Minh City Stock Exchange (HOSE) through the Triangular Fraud Platform mentioned in the VSA 240 auditing standard. At the same time, the study conducted conformity verification of this model in the Vietnamese market. The results show that the model is based on two factors of Motivation (Return on Total Assets and Return on Assets)
a factor of Opportunity (Education Level)
and a factor of Attitude (Opinion of Independent Auditors). This model is capable of accurately forecasting more than 78 per cent of surveyed sample businesses and nearly 72 per cent for non-research firms.